وَآَيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهَارَ فَإِذَا هُمْ مُظْلِمُونَ (37 ) وَالشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرّ لَهَا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ (38 )وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ (39 ) لَا الشَّمْسُ يَنْبَغِي لَهَا أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَك يَسْبَحُونَ (40 )
در طبيعت، هزاران آيات و نشانه قدرت تو وجود دارد، كافى است كه انسان چشم باز كند و به آن ها نگاه كند. اكنون از شب سخن مى گويى، هنگام غروب كه مى شود، تو خورشيد را ناپديد مى كنى و همه جا تاريك مى شود.
شب، نشانه اى از قدرت توست، تو شب را مايه آرامش بشر قرار دادى، اگر هميشه روز بود، براى زندگى چه مشكلاتى پيش مى آمد، از طرف ديگر، اگر هميشه شب بود، چه مى شد، تو جهان را اين گونه با تركيب روز و شب، روشنى و تاريكى آفريدى.
خورشيد هم نشانه ديگرى از قدرت توست كه در مدار مشخّص خود در حال حركت است، اين است قدرت تو كه توانا و دانا هستى !
تو ماه را آفريدى و به او فرمان دادى كه هر 29 روز و 12 ساعت و 44 دقيقه مدار دور زمين را بپيمايد.
ماه، هر شب در جايگاه مشخّصى در آسمان قرار دارد، در اوّل هر ماه قمرى، به شكل هلال كوچكى آشكار مى شود و هر شب نور آن زيادتر مى شود تا اين كه در نيمه ماه، به صورت مهتاب كامل در مى آيد، پس از آن از نور آن كم مى شود و سرانجام بار ديگر به صورت هلال آشكار مى گردد.
اين يك تقويم طبيعى است كه تو براى انسان ها قرار دادى تا انسان ها از روى حركت دقيق ماه، گذشت زمان را به صورت دقيق، محاسبه كنند.
در اوّل ماه قمرى وقتى من به هلال ماه نگاه مى كنم، دو سر هلال به سوى آسمان و بالا مى باشد، امّا وقتى آخر ماه قمرى فرا مى رسد، دو سر هلال به طرف زمين مى باشد، هلال در آخر ماه قمرى، همانند شاخه نازك و خميده و خشكيده درخت خرما مى شود.
تو براى حركت خورشيد و ماه، برنامه ريزى نمودى، ميليون ها سال است كه خورشيد و ماه در آسمان نورافشانى مى كنند و با نظم و طبق برنامه، طلوع و غروب دارند، نه خورشيد بر ماه پيشى مى گيرد و نه شب بر روز پيشى مى گيرد. هر كدام از ماه و خورشيد در مدارى كه تو براى آنان قرار داده اى، حركت مى كنند. اين برنامه اى است كه تو از روى علم و توانايى براى آن دو قرار داده اى. انسان ها مى توانند از روى حركت دقيق و منظّم ماه و خورشيد، گذشت زمان را به صورت دقيق، محاسبه كنند.

* * *

مناسب مى بينم در اينجا شش مطلب بنويسم:
* مطلب اوّل
از گردش زمين به دور خود شب و روز به وجود مى آيد، از گردش زمين به دور خورشيد، چهار فصل (بهار، تابستان، پاييز و زمستان) ايجاد مى شود.
زمين در هر ثانيه 30 كيلومتر در مدار خود به دور خورشيد مى چرخد. مدار زمين به دور خورشيد 940 ميليون كيلومتر است. زمين اين مسافت را در 365 روز و شش ساعت طى مى كند. يك سال، در واقع از گردش كامل زمين به دور خورشيد پديد مى آيد.
مطالعاتى به تازگى روى سنگ هاى منطقه اى در كانادا انجام شد، دانشمندان به اين نتيجه رسيدند كه عمر آن سنگ ها نزديك 4 ميليارد سال است. (از زمان خلقت آدم(عليه السلام) تا امروز تقريباً هفت هزار و پانصد سال مى گذرد).
* مطلب دوم
ماه در هر ساعت 3659 كيلومتر در مدار خود به دور زمين مى چرخد، مدار ماه دو و نيم ميليون كيلومتر مى باشد.
وقتى من به آسمان نگاه مى كنم ماه و خورشيد را به يك اندازه مى بينم، امّا مى توان 65 ميليون ماه را در خورشيد جاى داد.[9]
* مطلب سوم
خورشيد، در مركز منظومه شمسى است. خورشيد با تمامى منظومه شمسى، در كهكشان راه شيرى قرار دارند. خورشيد در هر ثانيه 225 كيلومتر در ثانيه به دور مركز كهكشان راه شيرى مى چرخد.
200 ميليون سال طول مى كشد تا خورشيد بتواند مدار خود را دور بزند، خورشيد تاكنون تقريباً 25 بار اين مسير را طى كرده است.
عمر خورشيد حدود 5 ميليارد سال تخمين زده شده است. خورشيد در هر ثانيه، چهار ميليون تُن از وزن خود را به انرژى تبديل مى كند. با اين وجود خورشيد مى تواند بيش از 5 ميليارد سال ديگر نورافشانى كند.
* مطلب چهارم
خورشيد و منظومه شمسى در كهكشان راه شيرى قرار دارد، به تازگى ستاره شناسان اعلام كردند كه در كهكشان راه شيرى بيش از 100 ميليارد ستاره وجود دارد.
كهكشان راه شيرى با همه ستارگان در حال حركت در مدار خود است و هر ثانيه 300 كيلومتر در مدار خود طى مى كند.
قديمى ترين ستاره كهكشان راه شيرى بيش از 6 هزار ميليارد سال عمر دارد.
* مطلب پنجم
در يك تصوير كه با تلسكوپ فضايى "هابل" گرفته شده است، تقريباً ده هزار كهكشان ديده مى شود، علم بشر هنوز توانايى كشف آمار دقيق كهكشان ها را ندارد. هزاران هزار كهكشان در جهان وجود دارد.
* مطلب ششم
دورترين كهكشانى كه تاكنون كشف شده است، كهكشان "تار عنكبوت" نام دارد، اين كهكشان ده ميليارد سال نورى از زمين فاصله دارد و با سرعت هزار كيلومتر در ثانيه در حال حركت مى باشد.
نور آن مى تواند در يك ثانيه هفت بار زمين را (از روى خط استوا) دور بزند، اين نور وقتى از ستارگان اين كهكشان جدا مى شود، ده ميليارد سال طول مى كشد تا به زمين برسد.
وقتى من با تلسكوپ هاى قوى به اين كهكشان نگاه مى كنم، چه مى بينم؟
من به ده ميليارد سال قبل نگاه مى كنم ! نور ستارگانى كه من مى بينم ده ميليارد سال قبل، از ستارگان آن كهكشان جدا شده است و اكنون به زمين رسيده است !
امشب آن ستارگان در چه وضعى هستند؟ آيا كم نور شده اند؟ آيا پرنور شده اند؟
هيچ كس جز تو نمى داند. من بايد ده ميليارد سال صبر كنم تا نورِ امشب آن ستارگان به من برسد. شايد امشب آن ستارگان نابود شده اند، امّا من بعد از ده ميليارد سال مى توانم اين را بفهمم !
آرى، همه اين ها درس هاى يكتاپرستى است، مؤمنان وقتى به آسمان نگاه مى كنند به فكر فرو مى روند و چنين مى گويند: "بارخدايا ! تو جهان هستى را بيهوده، خلق نكردى، آفرينش اين جهان از روى حكمت بوده است تا دليلى براى قدرت و عظمت تو باشد".[10]

* * *