يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الاُْمُورِ (17 )وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الاَْرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَال فَخُور (18 ) وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ إِنَّ أَنْكَرَ الاَْصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ (19 )
پسرم ! نماز را بر پادار، به خوبى ها امر كن و مردم را از زشتى ها نهى نما، در برابر سختى هايى كه به تو مى رسد، صبر كن و شكيبا باش كه صبر از كارهاى مهم و اساسى مى باشد، هيچ انسانى بدون صبر نمى تواند بر مشكلات غلبه كند.
پسرم ! با مردم مهربان باش و در مقابل آنان فروتن باش، هرگز با بى اعتنايى از مردم رو برنگردان. با كبر و غرور روى زمين راه مرو كه خدا كسانى كه خودپسند و مغرور هستند را دوست ندارد.
پسرم ! در راه رفتن، ميانه رو باش، نه بسيار تند برو و نه بسيار آهسته. صدايت را آهسته ساز و هيچ گاه فرياد نزن كه زشت ترين صداها، صداى درازگوشان است.
* * *
در زمانى كه لقمان زندگى مى كرد، هيچ صدايى زشت تر از صداى درازگوش (الاغ) نبود. همه حيوانات وقتى نيازى دارند، صداى خود را بلند مى كنند، امّا الاغ، تنها حيوانى است كه گاهى بدون هيچ نياز و دليلى، فرياد سر مى دهد.
لقمان، نعره ها و فريادهاى انسان هاى مغرور را به صداى الاغ همانند مى كند، زيرا انسان فهميده، هيچ نيازى نمى بيند كه داد و فرياد راه بيندازد و فرياد بزند، جاهلان به هر بهانه اى فرياد مى زنند و صداى خود را بلند مى كنند.
* * *
در اين سوره، ده نصيحت لقمان را بيان كردى، اين خلاصه نصايح او به فرزندش است:
1 - يكتاپرست باش !
2 - قيامت را فراموش نكن !
3 - نماز را به پادار !
4 - امر به معروف كن !
5 - نهى از منكر نما !
6 - در سختى ها شكيبا باش !
7 - به مردم بى اعتنا نباش !
8 - با كبر و غرور راه نرو !
10 - در راه رفتن، معتدل باش !
10 - فرياد نزن !
حكمتى كه تو به لقمان عطا كردى، همان فهم دقيق راه و روش زندگى است. اگر من به اين سخنان عمل كنم، از حكمت لقمان، بهره برده ام.