يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يُكَفِّرَ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَيُدْخِلَكُمْ جَنَّات تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهَارُ يَوْمَ لَا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَالَّذِينَ آَمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعَى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْء قَدِيرٌ (8 )
از مؤمنان مى خواهى از گناهان خود "توبه واقعى" كنند.
توبه واقعى چيست؟
اگر كسى از گناهانش پشيمان شود و قصد كند كه ديگر آن گناهان را انجام ندهد، توبه اش "توبه واقعى" است، در زبان عربى به اين توبه، "توبه نصوح" مى گويند.
اگر مؤمنان توبه كنند، تو گناه آنان را مى بخشى و آنان را در روز قيامت در باغ هاى بهشت جاى مى دهى، همان بهشتى كه نهرهاى آب از زير درختان آن جارى است.[26]
در آن روز، تو پيامبر و مؤمنان را خوار نمى گردانى، اين كافران هستند كه به عذاب جهنّم مبتلا مى شوند، تو فرمان مى دهى تا فرشتگان غُل و زنجيرهاى آهنين بر گردن كافران بياندازند و آنان را با صورت بر روى زمين بكشند و به سوى جهنّم ببرند، امّا مؤمنان با عزّت و احترام به بهشت مى روند.
وقتى مؤمنان به بهشت مى روند و نورِ ايمان، از جلوى آنان و سمت راستشان مى رود، دست به دعا برمى دارند و چنين مى گويند: "بارخدايا ! نور ما را كامل كن و خطاى ما را ببخش كه تو بر هر كارى توانا هستى".

* * *

سخن از توبه به ميان آمد، توبه همان بازگشت به سوى تو و پشيمانى از گناه است.
اگر راه توبه بسته بود و فرصت بازگشت از خطاها از انسان گرفته مى شد، اثر خطرناكى در روحيّه انسان مى گذاشت و انسان دچار يأس و نااميدى مى شد.
راه توبه هميشه باز است، تو بندگان خود را دوست دارى و آنان را به سوى خود دعوت مى كنى و گناهانشان را مى بخشى.
البتّه ممكن است من خود را فريب دهم و گناهان زيادى انجام دهم و با خود بگويم كه بعداً توبه مى كنم، اين خطرى است كه سعادت مرا تهديد مى كند، براى همين از من مى خواهى كه از گناهان توبه كنم.
من بايد "توبه واقعى" نمايم.
توبه "نَصوح".
وقتى من به سوى تو بازگردم و واقعاً از گناهان پشيمان شوم و نيّت كنم كه ديگر گناه نكنم، توبه ام، توبه واقعى است. اين توبه نَصوح است.

* * *

من توبه واقعى مى كنم، در لحظه توبه، اشك مى ريزم، واقعاً از گناه خود پشيمان مى شوم و قصد مى كنم گناه نكنم، امّا بعد از مدّتى بار ديگر شيطان فريبم مى دهد و گناهى از من سر مى زند، تو خودت مى دانى كه من با تو هيچ دشمنى ندارم، بلكه اسير هوس مى شوم، هدف من هرگز مخالفت با تو نيست، اين گناهى است كه از روى طغيان هوس ها انجام داده ام، قصدم دشمنى با تو نبوده است.
با خود مى گويم: "آيا توبه من دروغ بود؟ شيطان بار ديگر فريبم داد، آيا خدا ديگر مرا نمى بخشد؟".
آيا كسى به من كمك مى كند؟
من چه بايد بكنم...
شروع به مطالعه مى كنم، سخنى از امام باقر(عليه السلام) مى خوانم، بار ديگر به مهربانى تو، اميدوار مى شوم.

* * *

نام او محمّدبن مسلم بود، از كوفه به مدينه براى ديدار امام باقر(عليه السلام)آمده بود، امام رو به او كرد و فرمود:
ــ اى محمّدبن مسلم ! اگر خدا، توبه بنده خود را قبول كند، همه گناهان او را مى بخشد. البتّه آن بنده بايد اهل ايمان باشد و به خداى يگانه ايمان داشته باشد.
ــ آقاى من ! اگر بعد از توبه كردن، دوباره گناه كند، آيا باز هم توبه او قبول مى شود؟
ــ آيا تا به حال ديده اى كه بنده مؤمنى از گناهش پشيمان شود و توبه كند و خدا توبه او را نپذيرد؟
ــ آقاى من ! اگر اين كار را تكرار كند، يعنى گناه كند و سپس توبه كند، باز گناه كند و توبه كند... آيا باز هم خدا توبه اش را مى پذيرد؟
ــ كسى كه اهل ايمان است هر بار كه توبه كند، خدا او را مى بخشد، زيرا خداوند مهربان و توبه پذير است. اى محمّدبن مسلم ! مواظب باش ! هرگز بندگان خدا را از رحمت خدا نااميد و مأيوس نكنى.[27]
آن روز محمّدبن مسلم درس بزرگ زندگى خود را فرا گرفت، هرگز نبايد مردم را از مهربانى خدا نااميد كرد.

* * *

يك بار ديگر اين آيه را مى خوانم و به اين جمله دقّت مى كنم: "در روز قيامت، وقتى مؤمنان به سوى بهشت مى روند و نورِ آنان، از جلوى آنان و سمت راستشان، حركت مى كند".
منظور از اين سخن چيست؟ آن نور چيست؟
خوب است براى تفسير اين آيه، سخن امام صادق(عليه السلام) را در اينجا بنويسم، روزى، امام صادق(عليه السلام) اين آيه را براى يكى از يارانش خواند و فرمود: "در روز قيامت، امامان معصوم، جلو و سمت راست مؤمنان حركت مى كنند و آنان را تا بهشت همراهى مى كنند".[28]
وقتى اين حديث را مى خوانم به ياد آيه 71 سوره "اِسرا" مى افتم، در آنجا قرآن چنين مى گويد: "روز قيامت هر گروهى را با پيشوايش فرا مى خوانيم".
مؤمنان همراه با امام زمان خود به پيشگاه خدا مى روند و همراه با آنان از پل صراط عبور مى كنند و به سوى بهشت مى روند. ولى كسانى كه از رهبران باطل پيروى كرده اند، همراه با رهبران كافر خود به سوى جهنّم برده مى شوند، فرشتگان زنجيرهاى آهنين بر گردن آنان مى بندند و آنان را به سوى جهنّم مى كشانند.
اين قانون خداست: سرنوشت انسان را پيروى او از رهبرش، معيّن مى كند، خوشا به حال كسى كه از رهبرى آسمانى اطاعت و پيروى مى كند !
خدايا !
تو را سپاس مى گويم كه به من توفيق دادى و نور ايمان را در قلب من قرار دادى و مرا پيرو محمّد و آل محمّد(عليهم السلام) قرار دادى، من ولايت على(عليه السلام) و يازده امام بعد از او را قبول كردم، امامت، ادامه نبوّت است، امروز هم به ولايت مهدى(عليه السلام)باور دارم.

* * *