فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَأَنْفِقُوا خَيْرًا لاَِنْفُسِكُمْ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (16 )
از مؤمنان مى خواهى تا آنجا كه مى توانند تقوا پيشه كنند و احكام قرآن را گوش كنند و از دستور تو اطاعت كنند و از مال خود به نيازمندان انفاق كنند و بدانند كه اين كمك به ديگران براى خودشان بهتر است.
همه انسان ها مى ميرند و ثروت آنان در دنيا باقى مى ماند و آنان با دست خالى به سوى قبر مى روند، كسى كه به نيازمندان كمك كرده باشد، براى خود توشه اى فرستاده است و در روز قيامت مى تواند از آن توشه بهره بگيرد چون به او پاداش خواهى داد.
چه چيزى سبب مى شود كه انسان به نيازمندان كمك نكند؟
بخل و حرصِ مال دنيا.
هر كس نفس خود را از بخل و حرص دور نگاه داشت، رستگار مى شود.

* * *

يكى از ياران امام صادق(عليه السلام)مى گويد: يك شب با آن حضرت در مكّه بودم، پاسى از شب گذشت، امام مشغول طواف خانه خدا شد، او تا اذان صبح دور خانه مى گشت و اين دعا را مى خواند: "خدايا ! مرا از حرصِ و بخل نفس خودم، حفظ كن !".
امام تا صبح فقط اين دعا را تكرار مى كرد. من به او گفتم:
ــ آقاى من ! امشب غير از اين دعا، از شما دعاى ديگرى نشنيدم.
ــ چه چيز از بخل و حرص بدتر است ! هر كس از اين دو به دور باشد، رستگار است. مگر سخن خدا را در قرآن نخوانده اى؟
ــ كدام سخن؟
ــ آنجا كه خدا در قرآن مى گويد: "هر كس نفس خود را از بخل و حرص دور نگاه داشت، رستگار مى شود".[13]

* * *

با خود فكر مى كنم، چرا امام صادق(عليه السلام) در بهترين جا و در بهترين حالت، فقط اين دعا را مى خواند؟ چه رازى در اين دعا وجود دارد؟
اى كاش قبل از اين كه به مكّه مى رفتم، يك نفر اين حديث را براى من مى گفت !
اى كاش من هم دور خانه خدا، چنين دعا مى كردم ! شنيده ام هر كس طواف خانه خدا را به جا آورد، خدا يك حاجت مهم او را برآورده مى كند.
من چيزهاى زيادى از خدا خواستم، ولى افسوس مى خورم كه چرا راز آسايش و آرامش را از او نخواستم !
اين دعا، راز آرامش زندگى است !
به راستى چقدر زندگى بدون حرص و بخل، شيرين است و چقدر زندگى با حرص و طمع، تلخ است. افراد زيادى را ديده ام كه ثروت بسيار زيادى دارند، امّا باز هم طمع و حرص دنيا دارند، آن ها هيچ آسايشى ندارند، ثروت هنگفتى دارند امّا باز هم به دنبال ثروت بيشترند، كسى كه حرص به مال دنيا دارد، هرگز سير نمى شود و هرگز روى آسايش را نمى بيند.
نكته جالب اين است كه امام صادق(عليه السلام) در دعاى خود نمى گويد: "خدايا ! حرص دنيا را از من دور كن"، بلكه مى گويد: "خدايا حرص خودم را از من دور كن".
حرص، فقط حرص دنيا نيست، حرصِ رياست، حرصِ شهرت و...
همه اين ها، دشمنِ آسايش انسان است.
امشب بايد برخيزم، قلم را به كنارى بنهم و نماز بخوانم و دست به دعا بردارم و از خدا چنين بخواهم: "خدايا ! مرا از حرصِ و بخل نفس خودم، حفظ كن". خوب است امشب تا صبح بيدار بمانم و اين دعا را تكرار كنم.
بارخدايا ! مرا از حرصِ و بخل حفظ كن !

* * *