افسوس كه ما قرآن را بدون تفكّر و تدبّر مى خوانيم، كتابى را كه براى سعادت دنيا و آخرت ما آمده است، فقط براى ثواب تلاوت مى كنيم و كمتر به پيام هاى آن توجّه مى كنيم. اى كاش همان قدر كه به خواندن قرآن اهميّت مى داديم به تفكّر در آن نيز مى پرداختيم!
اكنون بيا با هم اين سخنان خدا را بخوانيم:
آن روز را به ياد آور كه خدا به فرشتگان گفت: "من به زودى آدم را از گل خواهم آفريد، از شما مى خواهم وقتى او را آفريدم بر او سجده كنيد".
وقتى كه خدا آدم را آفريد، همه فرشتگان بر او سجده كردند، به جز ابليس كه سجده نكرد، او تكبّر ورزيد و از كافران شد.
خدا به ابليس گفت:
ــ (يَـا إِبْلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِيَدَىَّ)، اى ابليس! چرا بر آدم سجده نكردى؟ آدمى كه من او را با دست خودم آفريده ام.*P*43
ــ خدايا! من بهتر از آدم هستم، تو مرا از آتش خلق كردى و آدم را از خاك، (ومعلوم است كه آتش بهتر از خاك است).
ــ اى ابليس! از ميان فرشتگان من بيرون برو كه تو ديگر از درگاه من رانده شده اى و تا روز قيامت لعنت من بر تو باد.
آرى! هيچ چيز مانند تكبّر و خودخواهى مانع سعادت نمى شود، اگر شيطان حاضر مى شد غرور خود را كنار بگذارد و بر آدم سجده كند، هرگز اين گونه از رحمت خدا دور نمى شد.
يك بار ديگر من اين آيات را مى خوانم، خدا به شيطان چه گفت؟ او گفت كه من آدم را با دست خود آفريدم. لحظه اى فكر مى كنم: مگر خدا مثل ما انسان ها دست دارد؟ ما انسان ها وقتى مى خواهيم چيزى بسازيم، با دست خود مى سازيم، آيا خدا آدم را هم با دست خود آفريد؟
از طرف ديگر باور من اين است كه خدا جسم ندارد، خدا هيچ كدام از صفات آفريده هاى خود را ندارد، من نمى دانم. اين سخن قرآن است، من آن را چگونه معنا كنم؟
هر چه فكر مى كنم به نتيجه اى نمى رسم. بايد براى شرح اين آيه به مفسّر واقعى قرآن مراجعه كنم. بايد اين سؤال را از امام رضا(عليه السلام) بپرسم.
? ? ?
ــ آقاى من! آيه اى در قرآن خوانده ام، مى خواهم آن را براى من معنا كنيد.
ــ كدام آيه؟
ــ آنجا كه خدا مى گويد: من آدم را با دست خود آفريدم.
ــ كلمه "دست" در اينجا به معناى قدرت است، منظور خدا اين است كه من آدم را با قدرت خود آفريدم.*P*44
آن روز فهميدم كه منظور از "دست خدا" چيست. اكنون وقتى اين آيه را مى خوانم، معناى آن را متوجّه مى شوم:
(يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ): "دست خدا بالاى همه دست ها مى باشد".*P*45
يعنى قدرت خدا بالاتر از همه قدرت هاست!